سنڌ ۾ مهانگائي کي ڪيئن ڪنٽرول ڪجي؟ بيور آف سپلائي اينڊ پرائسز، سنڌ حڪومت جو بنيادي ادارو جيڪو ناجائز منافعي خوريءَ، ذخيره اندوزي ۽ قيمتن تي ڪنٽرول ڪري ٿو، مڪمل طور تي ڪم نه پيو ڪري.
مهانگائي عوام جو جيئڻ جنجال ڪري ڇڏيو آهي، سنڌ ۾ ناجائز منافعي ۽ ذخيره اندوزي به عام ماڻهو کي سخت متاثر ڪيو آهي. کاڌي پيتي جي شين جي اگهن ۾ واڌ ۽ وزن ۽ ماپن ۾ گهٽتائي جون شڪايتون به عام آهن، جڏهن ته چيڪ اينڊ بيلنس جو نظام وڏو غير قانوني ڪاروبار بڻجي ويو آهي.
دڪانن، بيڪرين، اسٽالن، سپر مارڪيٽن ۾ عام ۽ اليڪٽرونڪ اسڪيلن کي چيڪ ڪرڻ جو ميکانيزم انتهائي ڪمزور آهي. پيٽرول پمپن، بارگيننگ چپس، گوشت ۽ کير ۽ ٻين دوڪانن تي وزن ۽ ماپن جي چڪاس جو طريقو نامناسب رهجي ويو آهي. بيورو آف سپلائي ۽ پرائسز کي اختيار آهي ته هو منافعي جي خلاف ڪارروائي ڪري، معيار برقرار رکي ۽ ذخيره اندوزي ڪري.
گذريل 40 سالن کان صوبي ۾ اداري جو سمورو ميڪنزم قائم آهي. ايجنسي کي بنيادي ڪموڊٽي پرائس ڪنٽرول، اينٽي هورڊنگ ۽ منافعي واري ايڪٽ 2005، سنڌ گودام رجسٽريشن ايڪٽ 1995 ۽ سنڌ ويٽ اينڊ ميجرز انفورسمينٽ ايڪٽ 1975 تحت ڪارروائي ڪرڻ جو اختيار آهي.
ضلعي پرائس ڪنٽرولر کان وٺي انسپيڪٽرن تائين آفيسر هر ضلعي ۾ مقرر آهن، اداري جي بجيٽ 65 ڪروڙ رپيا آهي جڏهن ته ملازمن جو انگ 1100 کان وڌيڪ آهي.
سنڌ حڪومت 1979ع ۾ بيورو آف سپلائي کي هڪ آزاد اداري طور قائم ڪيو، ان کي ڊائريڪٽر جنرل بڻايو، ان کي 2002ع ۾ لوئر پاورز ڊسٽريبيوشن آرڊيننس تحت زراعت کاتي ۾ ضم ڪيو ويو، ۽ پوءِ 2008ع ۾ ترميم ڪري بحال ڪيو ويو.
2011ع ۾ هڪ سرڪيولر جاري ڪيو ويو جنهن ۾ چيو ويو ته سنڌ حڪومت ضلعي پرائس ڪنٽرولر جا اختيار ڪمشنرن، ڊپٽي ڪمشنرن ۽ مختيارڪار کي ڏنا ۽ 2014ع ۾ کين مئجسٽريٽ جا اختيار به ڏنا ويا. ان سلسلي ۾ سنڌ هاءِ ڪورٽ ۾ ڪيتريون ئي درخواستون ٻڌڻي هيٺ آهن.
ايڊووڪيٽ طارق منصور چيو ته بيورو آف سپلائي کاتي جي آفيسرن جا اختيار ڊپٽي ڪمشنرن، اسسٽنٽ ڪمشنرن ۽ بااختيار آفيسرن کي ڏيڻ غير آئيني آهي، کير ۾ گوشت ۽ انڊا شامل آهن.
هن وڌيڪ چيو ته ان جو هڪ سبب شين جي قيمتن کي ڪنٽرول ڪرڻ لاءِ آگاهي ۽ ميڪنزم جو فقدان آهي. قانون موجب، اهي سڀ اختيار ڪنٽرولرز، ڊپٽي ڪنٽرولرز، اسسٽنٽ ڪنٽرولرز ۽ بيورو آف سپلائي ۽ پرائسز جي انسپيڪٽرن وٽ آهن. ايجنسي کي 24 ضروري شين جا اگهه مقرر ڪرڻا آهن ۽ انهن تي عمل ڪرڻو آهي.
ضرورت ان ڳالهه جي آهي ته بيورو آف سپلائي پرائسز شين جا مناسب اگهه مقرر ڪرڻ، معياري اسڪيل ۽ وڌيڪ وڪري ۽ ذخيره اندوزي کان بچاءُ لاءِ سرگرم رهي ته جيئن 24 ضروري شين جي قيمتن تي ڪنٽرول ڪري عام ماڻهو کي سڌو سنئون رليف ملي سگهي. ان معاملي ۾ سنڌ حڪومت جي سنجيدگي انتهائي ضروري آهي.